Stygmatyzacja społeczna
Stygmatyzacja społeczna, czyli społeczne napiętnowanie ze względu na przynależność grupową, nie pozostaje bez wpływu na funkcjonowanie psychiczne, społeczne i poznawcze osób należących do grup stygmatyzowanych. Często zachowania wynikające ze stygmatyzacji…
Stygmatyzacja społeczna, czyli społeczne napiętnowanie ze względu na przynależność grupową, nie pozostaje bez wpływu na funkcjonowanie psychiczne, społeczne i poznawcze osób należących do grup stygmatyzowanych. Często zachowania wynikające ze stygmatyzacji są następnie przypisywane samej naturze osób z grup dyskryminowanych, interpretowane jako przejaw złej woli i rezultat patogenności danego środowiska, a następnie wykorzystywane jako dowód słuszności społecznych uprzedzeń.
Gordon Allport (1958) w swojej książce „The Nature of Prejudice” opisał 15 zachowań występujących u osób z grup dyskryminowanych, które nazwał obronami ego- dziś po krótce je wam przedstawimy
1. Obsesyjny niepokój: Stała czujność i poczucie zagrożenia, obawa przed upokorzeniem w sytuacjach społecznych, mogące prowadzić do nieprawidłowej interpretacji zachowań grupy dominującej.
2. Wyparcie się członkostwa w prześladowanej grupie: Zachowania mające na celu ukrycie przynależności do grupy stygmatyzowanej, często poprzez śmianie się z obraźliwych żartów czy przytakiwanie krzywdzącym stereotypom.
3. Wycofanie i pasywność: Ukrywanie prawdziwych uczuć i potrzeb, pozorna akceptacja własnego losu bez wyrażania emocji, co może prowadzić do poczucia pogodzenia się z sytuacją.
4. Błaznowanie: Przedstawianie własnej grupy w sposób karykaturalny dla zyskania aprobaty grupy dominującej, czasem także wewnętrznej społeczności, co może prowadzić do samoironicznego podejścia.
5. Zacieśnianie więzi wewnątrzgrupowych: Poszukiwanie wsparcia i akceptacji w obrębie własnej społeczności, gdzie można być sobą i czuć się bezpiecznie.
6. Chytrość i przebiegłość: Pragnienie odwetu za prześladowania, prowadzące do postępowania nie fair wobec osób z grupy dominującej.
7. Identyfikacja z grupą dominującą: Przejmowanie postaw i poglądów grupy dominującej, co może prowadzić do działania na niekorzyść własnej grupy.
8. Agresja przeciwko grupie własnej: Dzielenie grupy na „dobrych” i „złych” przedstawicieli, obwinianie tych ostatnich za panujące uprzedzenia wobec grupy.
9. Uprzedzenia wobec grup obcych: Traktowanie członków innych grup stygmatyzowanych podobnie jak przez grupę dominującą, bez refleksji na temat własnych uprzedzeń.
10. Wzajemne zrozumienie: Wspieranie innych dyskryminowanych grup przez osoby stygmatyzowane.
11. Odpieranie i wojowniczość: Opór lub agresja przeciwko źródłu cierpienia, czasem prowadzące do zorganizowanej działalności na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji.
12. Wzmożony wysiłek: Podwajanie wysiłków w dążeniu do sukcesu, aby udowodnić sobie i światu własną wartość.
13. Staranie się o zewnętrzne atrybuty wysokiej pozycji społecznej.
14. Neurotyzm: Problemy emocjonalne i psychologiczne wynikające z nieakceptacji siebie lub braku akceptacji ze strony społeczeństwa, takie jak nienawiść do siebie, uzależnienie od substancji, zaburzenia emocjonalne.
15. Samospełniające się proroctwo: Proces, w którym oczekiwania negatywnych doświadczeń prowadzą do ich potwierdzenia.