Skąd się biorą stereotypy?

Skąd się biorą stereotypy? – To efekt uboczny „chodzenia na skróty” naszego umysłu Obecnie mówi się, że człowiek jest poznawczym skąpcem, a więc kieruje się w procesie przetwarzania informacji zasadą ekonomii – ma być szybko, łatwo i bez zbędnych kosztów.

Jakie mechanizmy prowadzą więc do stereotypizacji? Pierwszym krokiem jest kategoryzacja, czyli przypisanie osoby do określonej grupy. Ten proces przebiega w sposób szybki i automatyczny. Następnie w umyśle osoby musi pojawić się informacja o atrybutach członków danej grupy wskazująca np. że kobiety są głupsze od mężczyzn. Ten proces nazywany jest aktywizacją stereotypu i również przebiega automatycznie. Jeśli znamy stereotyp, to nie możemy tego procesu zahamować gdyż dzieje się on „rozpędem” – np. gdy zobaczymy kobietę za kierownicą bez zastanowienia pojawi się w naszej głowie myśl: „widać, że jedzie baba”.

Co ważne – Stereotypy opisują członków grup społecznych, a nie pojedyncze osoby. Wskazują np. że blondynki są głupie, seniorzy są powolni a chłopcy są niegrzeczni.

Przez pryzmat stereotypów możemy także patrzeć na siebie samych. „Zagrożenie stereotypem” polega na tym, że gdy osobie przypominany jest stereotyp dotyczący ważnej dla niego grupy, zaczyna zachowywać się zgodnie z ramą wyznaczoną przez ten stereotyp, np. gdy studentkom politechniki przypomina się stereotyp kobiety jako mało zdolnej w naukach ścisłych, efektem jest gorsze wykonanie przez nie zadań matematycznych. Gdy stereotyp nie jest przywoływany, studentki rozwiązują tyle samo zadań co studenci, gdyż kobiety nie czują obawy, że potwierdzą stereotyp. Przejawem zagrożenia stereotypem mogą być automatyczne myśli, jak np. „ale ze mnie idiotka”, które pojawiają się w głowach kobiet kierujących samochodem w obliczu trudnej sytuacji na drodze.

Podsumowując:

W toku wychowania i funkcjonowania każdy z nas spotyka na swej drodze stereotypy dotyczące różnych grup, w tym grup własnych, do których przynależy.

Stereotypy przeszkadzają nam w adekwatnym widzeniu siebie i innych.

Zaprzeczanie stereotypom tylko je wzmacnia.

Świadomość stereotypów i myślenie o nich może pomóc w zaprzestaniu ich stosowania.

Jeśli zauważymy, że stereotypowa opinia pojawiła się w naszej głowie, to możemy świadomie jej nie użyć.

Źródło: https://kulczykfoundation.org.pl/edukacja/

#FunduszeUE#stereotypy#fundacjaactum